Tak Bahasa Indonesia saja, Bahasa Jawa juga memiliki berbagai macam teks dengan fungsinya tersendiri, termasuk teks narasi. Menurut pengertiannya, teks narasi adalah karangan yang menceritakan sebuah peristiwa secara runtut dari awal hingga akhir.
Dikutip dari artikel berjudul Analisis Struktur Teks Bacaan Pada Buku Pelajaran Mahir Berbahasa Indonesia, Fakultas Pendidikan Bahasa Dan Sastra oleh Asti Mimi (2016) yang diakses detikJogja dari Jurnal Pendidikan Bahasa dan Sastra, struktur teks narasi terdiri dari judul, pengenalan, masalah, dan pemecahan masalah.
Baik teks narasi dengan Bahasa Indonesia maupun Bahasa Jawa, keduanya memiliki struktur yang sama, bedanya hanya terletak pada istilah yang digunakan dan nuansa budaya yang tercermin dalam penyampaian cerita. Agar lebih jelas lagi, yuk pelajari dan simak struktur dan contoh teks narasi bahasa jawa di bawah ini!
SCROLL TO CONTINUE WITH CONTENT
Struktur Teks Narasi Bahasa jawa
1. Awit: Bagian awal yang berisikan latar belakang, tempat, dan waktu kejadian
2. Pepunden (konflik): Bagian yang menjelaskan permasalahan dalam cerita
3. Pepupuh: Menjelaskan bagaimana konflik berkembang dan respon dari tokoh-tokoh di dalam cerita
4. Pamungkah: Bagian pemecahan masalah
5. Mupus: Bagian penutup yang berisikan kesimpulan
Contoh Teks Narasi Bahasa Jawa
Awit:
Sawise wiwit abad 19, ing pedhalangan kulonΓ© Kadipaten Surakarta, wonten dhedhΓ©kan dina-dina langkung. Ing kutha Tawangmangu, wonten dhukuh kalangkung utawa sendang Kemuning. Sendhang Kemuning iku kang panggonanipun Nini Jayengrana, kagemanganipun kadipaten. Iki sendhang wiwit dadi karsanipun taun 1819
Pepunden:
Ing dhedhékan dina-dina langkung, isuk iku, Nini Jayengrana munggah saka sapadha. Dheweke pengin uninga rasa wong utawa rasa bumi. Isuk iku, dhedhéke ngalih kasantrén. Maliobang, mbahé ing sekèh, nganti menyang pedukuhan. Anggone dhedhéke nglipur, dhedhéke wiji ing sendhang Kemuning. Ing sendhang iku, bumi kanggo dhedhéke ora padhasa sairana ing bumi. Dhedhéke ngelèp sangga ngendika babagan apiké bumi.
Pepupuh:
MbahΓ© ngΓͺskΓͺk nandhang blanjonge, njalukaken Mbah Jayengrana ngerokna kersaning pribadi. MbahΓ© maturaken pawartos babagan bumi iki, sarta ngarepake kanugrahan saka kanjeng rama-rama kang dianggep kangsen. Nandhang sasandingan kang ana ing dhedhΓ©ke. Utawi, dhedhΓ©ke nandhang katutur babagan tembung-tembung alus.
Ing sasi asu saka saka Jemuwah, Nini Jayengrana tindhakaken kangsen dening kanjeng Ratu Kidul. Kanjeng Ratu Kidul nyuwun ngèlmu kang kaloné iku. Tresna ing pangastuti nyuwun kawruh lan waskita. Kanjeng Ratu Kidul munggah saka banyu nèng sendhang Kemuning. Dheweke tresna ing pangastuti nandhang.
Pamungkah:
Sampun wonten sawijining parwa saking wangsalan ing dhedhΓ©ke. Bhineka bawara, rika maring alit-alit mangsa. Mugi kawruh lan waskita ing pangastuti maring Nini Jayengrana. Kang saged lah wong Jawa kang lanang iki, kawruh maring Nini Jayengrana, mrih bingah lan kebahagiaan.
Mupus:
Dhumateng kabèh ananging endi rara ing dhedhéke. Kang dianggep wonten ing dhedhéke mung wonten ing kang dunung-dununge. Ing sendhang Kemuning, babagan apiké bumi utawa babagan budi luhur kabèh uga iki ora perlu dianggep wonten ing dhedhéke. Ing babagan apiké bumi utawa budi luhur kabèh uga iki, Nini Jayengrana sampun nandhang.
Demikian struktur dan contoh teks narasi bahasa jawa. Semoga bermanfaat, Lur!
Artikel ini ditulis oleh Novi Vianita peserta Program Magang Bersertifikat Kampus Merdeka di detikcom
Baca juga: 20 Contoh Peribahasa Jawa dan Artinya |
(dil/dil)
Komentar Terbanyak
Jokowi Berkelakar soal Ijazah di Reuni Fakultas Kehutanan UGM
Blak-blakan Jokowi Ngaku Paksakan Ikut Reuni buat Redam Isu Ijazah Palsu
Tiba di Reuni Fakultas Kehutanan, Jokowi Disambut Sekretaris UGM